De zin van het beoefenen van Ki-Aikido
Jan Baars, leraar Ki-Aikido Haarlem
Als je wilt nadenken over wat een goede manier van leven (een ‘do’) voor jou zou zijn, is het zinnig om wat duidelijkheid te hebben over wat het belangrijkste is in het leven. Dit is een vraag die iedereen voor zichzelf moet beantwoorden. Maar voor de meeste mensen geldt dat het belangrijkste in het leven bestaat uit de personen van wie je houdt en de ‘dingen’ die je in je leven wilt doen. En een goede gezondheid om ervan te kunnen genieten. Door met degenen van wie je houdt samen te leven en te werken aan wat je wilt doen, kunt je geluk en vervulling ervaren.
Zowel in je persoonlijke leven als in je activiteiten of projecten zal je echter onvermijdelijk met spanningen en conflicten te maken krijgen. Vooral in dergelijke situaties is het belangrijk om kalm te blijven en de situatie te overzien, zodat je weet wat je wel en niet moet doen. In dit opzicht is er veel te leren van het beoefenen van Aikido in de ontwikkeling van creatieve aandacht die verder gaat dan het directe probleem. Het is belangrijk om niet vast komen te zitten in het focussen op wat er in de weg staat maar je aandacht er aan voorbij te projecteren zonder het directe probleem uit het oog te verliezen. In alle situaties je eigen ruimte behouden, zodat je vrij kunt ademen en handelen zonder het gevoel naar beneden gedrukt of gefrustreerd te worden.
In schijnbare tegenstelling tot de snelle en precieze bewegingen is Aikido ook een meditatie, maar nogal verschillend van zitmeditaties of yoga. Hoewel we ook zittende meditaties kennen zoals de ademhalingsoefeningen, is het de bedoeling dat je leert rustig te blijven in situaties waarin je wordt aangevallen en snel moet handelen. Dit is de betekenis van fudoshin of ‘immovable mind': stil en stabiel blijven te midden van onrust en verwarring. Gestrest raken in situaties van spanning en conflict betekent meestal dat je het overzicht verliest. Dat kan je behoorlijk opbreken. Je kunt misschien iemand ontwijken die je probeert weg te duwen of te slaan, maar vervolgens stoot je je hoofd tegen een muur of je loopt onder een rijdende auto. Of je zegt of doet iets dat niet in verhouding staat tot wat er gaande is omdat je gespannen raakt en je persoonlijke ruimte in het overzien van de situatie verliest. De beoefening van Aikido in het dagelijks leven leert je om te gaan met de spanningen en conflicten die onvermijdelijk horen bij het leven met de mensen van wie je houdt en bij het doen van de ‘dingen’ die je in je leven wilt doen.